Iedereen heeft weleens naar boven gekeken en zich verwonderd over de sterrenhemel vol fonkelende sterren hier miljarden kilometers vandaan. Hoe groot is het heelal? En waar zijn wij in dat grote heelal? Is de aarde uniek? En is het leven op aarde uniek?

Met behulp van deze website kun je de eerste stappen zetten in het verkennen van de sterrenhemel. Het is leuker om naar de sterren te kijken, als je weet waar je naar kijkt. En het is ook leuker om te lezen over de sterrenhemel, als je die zelf hebt gezien.

De sterrenhemel is van ons allemaal en strekt zich gratis en voor niets boven ons uit. Je hoeft alleen maar omhoog te kijken. En als je nooit naar de sterren kijkt, dan kom je óf te weinig buiten óf je gaat te vroeg naar bed.

Hoe begin je met sterrenkijken?

Begin met het herkennen van de helderste sterren en opvallendste sterrenbeelden. Vervolgens kun je van ster naar ster huppen. Probeer eerst de helderste sterren te vinden en hup vervolgens naar minder heldere sterren. In de maand januari en februari zie je de heldere sterren van de Winterzeshoek: Sirius, Procyon, Pollux, Capella, Aldebaran en Rigel. Dan heb je meteen zes verschillende sterrenbeelden gevonden.

In de loop van de avond lijkt de sterrenhemel te draaien. In het westen gaan sterren onder en in het oosten komen nieuwe sterren op. Later op de avond zie je dus andere sterrenbeelden dan aan het begin van de avond. In werkelijkheid bewegen niet de sterren van oost naar west, maar draait de aarde om haar as van west naar oost.

Afhankelijk van waar je woont, de dag van de maand en het uur van de dag, zul je misschien iets meer richting het zuidoosten of het zuidwesten moeten kijken. Maar je vindt al snel enkele heldere sterren, die je als herkenningspunten kunt gebruiken.

Wat moet je meenemen als je gaat sterrenkijken?

Heldere nachten zijn vaak koude nachten en daarom is het van belang om je warm aan te kleden. En vergeet in de winter ook je sjaal, muts en handschoenen niet. Neem een thermoskan met warm drinken mee en natuurlijk iets lekkers erbij. Neem je mobiele telefoon mee en vertel altijd waar je naartoe gaat en hoe laat je terug bent. Als je nog heel jong bent, dan moet je altijd een volwassene meenemen. Dat is veiliger en het is nog gezellig ook.

Verder is een kompas heel handig, want dan weet je waar het noorden, oosten, zuiden en westen is. Ook een draaibare sterrenkaart is een handig hulpmiddel om sterren en sterrenbeelden te vinden. Gebruik een notitieboekje om aantekeningen te maken. Noteer ook de datum en de tijd. Neem een zaklamp met zwak rood licht mee om de sterrenkaart en je notitieboekje te kunnen lezen, dan blijft je nachtzicht behouden en kun je ook de zwakste sterren zien. Neem een ligstoel of ga lekker in het gras liggen en het avontuur kan beginnen!

Waar en wanneer kun je het beste sterrenkijken?

Probeer een waarneemplek te vinden met vrij uitzicht over de horizon en zo weinig mogelijk lichtvervuiling. Dus niet waarnemen vanuit een grote stad of vanaf een parkeerplaats vol straatverlichting. Ook de maan kan een spelbreker zijn. Als je ook de zwakste sterren wilt zien, dan kun je het beste kijken rond nieuwe maan. Raadpleeg een maankalender om te zien wanneer het nieuwe maan is.

Wacht tot de zon voldoende ver onder de horizon staat en het volledig donker is. Het duurt ongeveer twintig minuten om je ogen te laten wennen aan het donker.

© Marc Reumerman